sobota, 20 stycznia 2018

Sylwester odwołany

piątek, 30 grudnia 2011 22:40

       Richard Strauss (1864 – 1949) mimo wielkiego talentu muzycznego, jako człowiek wzbudzał kontrowersje. Zwłaszcza za sprawą  niejasnego udziału w promowaniu hitlerowskich Niemiec,  jak na przykład poprzez skomponowanie hymnu Letnich Igrzysk Olimpijskich w Berlinie w 1936 roku. Nigdy nie wstąpił do NSDAP, unikał stosowania nazistowskiego pozdrowienia, jego rodzinę dotknęły represje ze strony faszystów, mimo zakazu władz wykonywał  muzykę Debussy`ego, Mahlera i Mendelssohna, jednak Toscanini mówił: Przed Straussem-kompozytorem zdejmuję kapelusz; przed Straussem-człowiekiem zakładam go z powrotem.
       Jakkolwiek było, dzisiaj ceniony jest za swoją wielką muzykę. OperySalomeElektraKawaler Srebrnej RóżyAriadna na NaksosDafne… Poematy symfoniczneDon Juan, Makbet, Dyl Sowizdrzał, Don Kichot… koncerty na róg, skrzypce, obój…pieśni…
       Jego utwór Tako rzecze Zaratustra został wykorzystany jako ścieżka dźwiękowa w słynnym filmie Stanleya Kubricka 2001:Odyseja kosmiczna.

       Poemat symfoniczny jest swobodną formą muzyczną inspirowaną określonym pozamuzycznym tematem. Za jego twórcę uważa się Liszta, którego pierwszym poematem symfonicznym był utwór Co słychać w górach (1848) skomponowany do tekstu Victora Hugo pod tym samym tytułem. Poetycki poemat symfoniczny oddający nastrój literackiego pierwowzoru pojawił się w twórczościPiotra Czajkowskiego (Romeo i Julia, Hamlet),  Francesca da Rimini (V Pieśń Piekła Dantego), Camille Saint- Saënsa (Kołowrotek Omfalii). Z czasem pojawiły się też inne tematy:  ojczysta przyroda (Smetana Moja Ojczyzna, Sibelius Finlandia), nawiązania do malarstwa (Debussy Obrazy), a nawet sport (Honegger Rugby).
       Polskim najwybitniejszym twórcą poematów symfonicznych był Mieczysław Karłowicz (Odwieczne pieśni, Rapsodia litewska).

        Richard Strauss wprowadził do poematu symfonicznego wątki autobiograficzne i uniwersalną ogólnoludzką tematykę. Z osobistych doświadczeń wypływa pięcioczęściowe Życie bohatera (Ein Heldenleben, 1897-98): Der Held, Des Helden Widersacher, Des Helden Gefährtin, Des Helden Walstatt, Des Helden Weltflucht und Vollendung. Niemal godzinny utwór to snuje się łagodną nutą zniechęcenia, znużenia i pogodzenia z życiem, to znów porywa energią i dynamiką nieujarzmionych emocji. I ta właśnie godzina sprawiła, że Sylwester został bezpowrotnie utracony i odwołany, ponieważ moje sylwestrowo-kulinarne wysiłki poooszły z dymem! Fest się spaliło.

A to jest winowajca we własnej osobie


Nagranie bardziej współczesne


2 komentarze:

  1. Wysłuchałam tylko 4 minutowego finału, po którym zrobiło mi się tak błogo, że wcale się nie dziwię, iż kuchnia ucierpiała.

    OdpowiedzUsuń
  2. Nieoczekiwane przypadki melomanki

    OdpowiedzUsuń

Zmiany

    Kończę pisanie na tym blogu. Prowadzenie równoległych blogów jest wyczerpujące. Zwłaszcza, że tematyka - szeroko pojęta kultura - jest p...